LIZARRA-GARAZI

 

1998ko irailan abian jarritako prozesu politikoa noraezean eta krisialdi batean murgildurik dago une honetan. Zilegi duenez prozesu horren buruzagi izan nahi duen euskal gizartea bide erdian geldituta dago, indarkeriaz aurrera egin daitekeela uste dutenen eta polizi bidea ez den konponbiderik onartzen ez dutenen artean.

 

Lizarra-Garazi, izaera politikoa duen gatazka bat konpontzeko euskal gizarteari proposamen gisa aurkeztu zitzaiona, ETAk berak beratara, baldintzarik gabe eta epe jakin barik jakinarazitako su-etenarekin batera etorri zenak, gure historian ordura arte gertatu izan ez diren harremanak eta elkarlana eragin zituen, alderdi politiko, erakunde sindikal eta gizarte ekimenen artean, etorkizuna denon artean eta denontzat eraikitzeko ahaleginetan.

 

Gune horretatik behin eta berriro adierazi dugunez, Lizarra-Garaziko adierazpena ez da inori irabazi politikorik ekartzeko taxututako egitasmo politikoa. Elkarrizketa-bideari eta negoziazioari tokia egingo dien eskenatoki bat sustatzeko ahaleginetan ari gara, besterik ez, elkarrizketa eta negoziazio horiek gorpuztu egin daitezen eta adostasuna eragin dezaten. Esan diogu ez zaiela aldez aurretik ezelako baldintza gaindiezinik eskatuko eragileei, elkarrizketari trabarik ez egiteko hartara.

 

ETAk, su-etena bertan behera uzteko hartu duen erabakiarekin, distentsio elementu bat baztertu du eta, aldi berean, alderdi politikoen artean elkarrizketa aldeanitzak sortzeko oztopo gaindiezina ezarri du. Gobernu espainiar eta frantziarrek, euren erabakiekin, blokeo eta geldialdi eszenategi batera garamatzate, gatazkaren betikotzera alegia. Lizarra-Garazi eratu zenetik hona, prozesuaren bidea artezteko modua duten eragile guztiengana jo dugu, indarrean dauden jarrera eta erabakiak aztertu eta egokitu ditzaten eskatzera. Emaitza, berriz, penagarriagoa ezin; hala ere, ez diogu etsiko ezkortasunari. Batzuentzat, euren prentsa-jakinarazpenetan literatur aipamenetarako aitzakia gara gu, antza; beste batzuentzat, ostera, gaitz guztien izkutuko eragile.

 

Gauzak horrela, ez dago zalantzarik: ETAk berari dagokion erantzukizun-zatiari eutsi behar dio; bizitzeko eskubidea eta euskal gizarteak nahi duena errespetatu behar ditu. Indarkerian oinarritutako estrategia erabiltzen jarraitzeak, elkarrizketa eta negoziaziorako bidean oztopo gaindiezinekoa dakar berarekin.

 

Frantziar eta espainiar estatuetako alderdi nagusiek, berriz, porrot egin duten eskema zaharrak proposatzen dizkigute orain ere, konpondu bako gatazka politikoa dagoena ere ukatuz. Elkarrizketari ezetz diote, prozesuei traba eginez eta Lizarra-Garaziko adierazpenaren kontra eginez, bide politikoak eta komunikabideak erabiliz horretarako.

 

 

Euskal gizarteak orokorrean, eta Lizarra-Garazirekin konpromisoa hartu genuenok batez ere, elkarrizketa-bide benetakoak eta eraginkorrak abian jarri gura ditugu, izaera politikoa duen gatazka historiko honek konponbide demokratikoa izan dezan.

 

Lasaitasun- giro eta baldintza iraunkor batzuk eskatzea ez da Lizarra-Garazin gaudenon nahikeria, prozesuari berari darion eskakizuna baizik.

 

Horrenbestez, honako hau da gure erabakia:

 

1.- ETAri behin-betiko su-etena iragartzeko eskatzea.

 

2.- Espainiar eta frantziar gobernuari honako eskaria egitea biziki:

 

2.1. Euskal gizartearen gaur egungo egoera abiapuntu dugularik, elkarrizketa politikorako prozesuak bultzatu eta Euskal Herriko gizon eta emakumeek euren etorkizunari buruz libre eta demokratikoki har ditzateketen erabakiak errespeta ditzatela.

 

2.2. Askatasuna ukatu zaien pertsona guztien giza-eskubideak errespeta ditzatela. Presoen eskubideak ezin dira negoziazio-gai izan.

 

 

3.- Ibarretxe Lehendakari jaunari (Eusko Jaurlaritza), Sanz jaunari (Nafarroako Gobernua), Lionel Jospin jaunari (Frantziako Gobernua) eta Aznar jaunari Lizarra-Garazi barruko erakundeen nahia eta erabakia jakinaraztea, hots: sufriarazten gaituen auzi hau bide politikoak erabiliz konpontzeko, artez, zuzen eta borondate politiko argiaz sortzen diren lan-gune guztietan parte hartzea, Lizarra-Garaziko Adierazpenean proposaturiko konponbidea denon esku jarriaz bertan.

 

4.- Lizarra-Garazik gatazka konpontzeko bideen bila jarraituko du, eta adierazi egiten du euskal gizartearen atxikimendua eta konpromisoa lortzeko zenbait ekimenetarako behin-betiko su-etenak dakarren eskenatokiaren beharra dagoela.

 

 

LIZARRA-GARAZI

 

El proceso político iniciado en septiembre de 1998 vive hoy un momento de crisis e incertidumbre. La sociedad vasca que con todo derecho quiere protagonizar dicho proceso queda atrapada entre quienes piensan que con la violencia se puede avanzar y entre quienes niegan cualquier vía de solución que no sea la estrictamente policial.

 

Lizarra-Garazi, que se presentó a la sociedad vasca como una propuesta de solución a un conflicto de naturaleza política que tuvo en su origen el acompañamiento de un alto el fuego unilateral, incondicional e indefinido por parte de ETA, propició además el hecho histórico de inaugurar una fase de relación y colaboración entre formaciones políticas, organizaciones sindicales y movimientos sociales en el empeño de construir el futuro entre todos y para todos.

 

Desde este Foro hemos reiterado que no es objetivo de la Declaración de Lizarra-Garazi configurar proyecto político alguno que pueda suponer ganancia política particularizada para nadie. Buscamos simplemente, propiciar un escenario en el que el proceso de diálogo y negociación se abra camino, tome cuerpo y propicie acuerdos. Decimos expresamente no exigir condiciones previas infranqueables a los agentes implicados, a fin de que el diálogo pueda producirse.

 

ETA, con su decisión de romper el alto el fuego retira un elemento de distensión e introduce un obstáculo infranqueable para habilitar procesos de diálogo multilateral entre formaciones políticas. Los gobiernos español y francés con sus decisiones nos conducen a un escenario de bloqueo y estancamiento, de perpetuación del conflicto. Desde Lizarra-Garazi hemos urgido a todas las partes con capacidad de reconducir el proceso a analizar y revisar las posiciones y decisiones actualmente vigentes. A pesar de que el resultado no puede ser más desolador, sencillamente no nos resignamos al fatalismo. Para unos somos, al parecer, un  referente literario en sus comunicados y para otros el arcano de todos los males.

 

Llegados a este punto, es evidente que, ETA tiene que asumir su responsabilidad. ETA tiene que respetar el derecho a la vida y  la voluntad de la sociedad vasca. La persistencia en la estrategia de violencia supone un obstáculo infranqueable para habilitar procesos de diálogo y negociación.

 

Los partidos mayoritarios de los estados francés y español, siguen proponiéndonos esquemas de pasado ya fracasados, negando incluso la existencia de un conflicto político por resolver. Se oponen al diálogo, obstaculizando los procesos y combatiendo política y mediaticamente la Declaración de Lizarra-Garazi.

 

La sociedad vasca en general, y los comprometidos en Lizarra-Garazi en particular, deseamos poner en marcha procesos de diálogo reales y eficaces, en orden a encauzar la solución democrática a un conflicto histórico de naturaleza política.

 

La necesidad de condiciones de distensión permanente no es cuestión de capricho particular  de quienes estamos en Lizarra Garazi, es algo inherente al propio proceso.

 

En consecuencia acordamos:

 

1.- Exigir a ETA la declaración del alto el fuego con carácter  permanente.

 

2.- Urgir al Gobierno español y al Gobierno francés a:

 

2.1.       Partiendo de la realidad actual de la sociedad vasca, habilitar procesos de diálogo político y a respetar las decisiones que  libre y democráticamente puedan adoptar las ciudadanas y ciudadanos vascos en orden a la conformación de su futuro.

 

2.2.       Respetar los derechos humanos de todas las personas privadas de libertad. Los derechos de los presos no pueden ser objeto de negociaciónRespetar los derechos humanos de todas las personas privadas de libertad. Los derechos de los presos no pueden ser objeto de negociación.

 

 

3.- Trasladar tanto al Lehendakari Sr. Ibarretxe (Gobierno Vasco), al Presidente Sr. Sanz (Gobierno de Nafarroa), al Sr. Lionel Jospin (Gobierno de Francia) como al Sr. Aznar (Gobierno de España), la disposición y decisión de las organizaciones pertenecientes a Lizarra Garazi de participar en cuantas mesas o foros que con rigor y voluntad política firme se constituyan con vocación de dar salida política a un contencioso como el que padecemos. Asimismo, poner a disposición de los mismos el modelo de solución que propone la Declaración de Lizarra-Garazi.

4.- Que Lizarra-Garazi continuará en la búsqueda de cauces de solución del conflicto, al tiempo que manifiesta que determinadas iniciativas que buscan la adhesión y el compromiso de la sociedad vasca necesitan un escenario de alto el fuego permanente.

 

 

 

 

 

LEHENDAKARIAREN ADIERAZPEN ETA MEZUAK

2000-4-11

1.    Lasaitasuna. Gogoratuko denez, Eusko Jaurlaritzak Egonkortasun Akordio bat izenpetu zuen EHrekin 1999ko martxoaren 18an. Egun hori baino lehen zeukan egoera berberean dago otsailaren 22tik, orduan apurtutzat eman zuelako aipatutako Akordioa.

EH-k Legebiltzarrera ez joateko hartu duen erabakiak ez du suposatzen, beraz, zailtasun gehiago dagoenik Eusko Jaurlaritzak dituen laguntzei dagokienez. Edonola ere, erabaki horrek, gizarte-ikuspuntutik, inboluzio bat dakarkio, Koalizio horrek erakundeetan parte hartzeko hasi zuen prozesuari; eta, zentzu horretan, euskal gizarte osoaren normalizazio prozesuan, atzera jotzea da.

2.-    Eusko Jaurlaritza bere lana normaltasun eta eraginkortasunez burutzen ari da:

–          Onartutako aurrekontuen bidez,

–          Euskadi 2003 Ekimenaren onarpenaren bidez. Ekimen honen bitartez, legegintza aldi honen horizontean, plangintza estrategiko osoaren diseinua bukatutzat ematen da.

–          Ekonomi eta Gizarte Azpiegituren Planaren onarpenaren bidez,

–          Ekonomia Sustatzeko Planaren onarpenaren bidez,

–          Beste batzuen artean, Enplegu Plana eta Euskadi Informazioaren Gizartean Plana prestatu dira. Euskal gizarteak laster izango du plan hauen berri zehatza.

Eusko Jaurlaritzak egunero lan handia egiten du ekonomia-hazkundea bultzatu, langabezia murriztu eta zerbitzu publikoak (Osasuna, Hezkuntza, Seguritatea, Pobreziaren aurkako Borroka, eta abar) eraginkortasunez emateko.

3.-    Gaur egun eta momentu hauetan, gure ustez arduragabekeria hutsa da erakundeei oreka kentzen saiatzea eta, horrela, gure Herriaren egonkortasuna eta ekonomi hazkundea arriskuan jartzea.

Ezin da etengabe herritarrengana jo, haiek arazoak konpontzen dizkiguten ikusteko. Arazoak konpontzea ordezkari politikooi dagokigu: horretarako hautatzen gaituzte eta horretarako ordaintzen digute. Eta guzti hori lortzeko, bide bakar bat dago: elkarrizketa, akordioa eta adostasuna.

Hautestontziek ez dute ezer konponduko; alderantziz, arazoen irtenbidea atzeratuko dute.

Elkarrizketaren aukera guztiak agortu behar dira. Ezin dira itxi Lehendakariak elkarrizketarako ireki dituen ate guztiak, ondoren, hauteskundeak eskatzeko. Zinismoa adierazten duen planteamendua da, gure iritziz. Hau ez da bidea.

Serioak izan behar dugu. Gizarteak ez digu eskatzen zubiak haustea, ez du nahi fronte berriak eraikitzea, Eusko Jaurlaritzaren porrota lortzeko helburu bakarrarekin. Ez du ezegonkortasunik eskatzen. Irtenbideak, elkarrizketa, adostasuna da eskatzen duena.

4.-    Ikuspegi honetatik, erakundeen egonkortasunari buruzko espekulazioei aurre egin nahi diet.

Lehendakariak ez ditu hauteskundeak aurreratuko. Legegintza aldi osorako onartu zen Gobernu Programa burutzea da gure asmoa; horrela, botoemaile gehienek emandako agindua beteko dugu.

Lehendakariak ere ez du  konfidantzazko arazo bat aurkezteko asmorik. Gizarteak oso ondo daki bakoitzaren euskarriak zeintzuk diren, eta oso ondo ezagutzen du Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi guztien jarrera politikoa.

Ez dezagun egin, beraz, demagogia gehiagorik. Ez dezagun gizartea nahastu. Oposizioak badaki aukera bat aurkezteko modua daukala. Aukera serio bat badu, aurkez dezala. Eskubide osoa dute horretarako. Legebiltzarrean hori egiteko tresna dago. Nahi badute, erabili dezakete. Baina mesedez, ez sakondu distrakzio, ezegonkortasun eta zarataren estrategian; azken batean, horrela, irtenbidea aurkitzeko aukera eta proposamen falta besterik ez dute adierazten.